Bang voor knallen?

Het is 1 december, begin van de feestmaand. Helaas is deze maand niet voor iedereen een feest. De vele knallen die al een paar weken weer goed te horen zijn, zorgen er voor dat honden weer regelmatig angstig zijn. Maar hoe komt het en wat kun je hier aan doen?

Stress

Voor niemand is het eigenlijk raar als je van een harde knal schrikt. Dit is eigenlijk juist goed. Moet je je maar inbeelden dat een hond ondanks de harde knallen op het vuurwerk af zou lopen. Dan krijg je gevaarlijke situaties. Alle situaties waarin je leven (mogelijk) bedreigt wordt, reageert je lichaam op met een stressreactie. Tijdens deze reactie worden hormonen zoals adrenaline en cortisol aangemaakt. Dit is juist goed omdat het lichaam dan actie kan ondernemen. Zodra je weer een in een veilige omgeving bent neemt het aantal stresshormonen in je lichaam af. De tijd die je daarvoor nodig heb is de hersteltijd. Tot hier is er niets aan de hand. Het probleem ontstaat vaak als de knallen sneller achter elkaar komen dan de hersteltijd van een hond. Dan is het lichaam nog niet tot rust gekomen en er komt alweer een volgende knal die er voor zorgt dat de stresshormonen weer gaan stijgen. Dit noemen we stapelen.

Het is voor iedereen anders of je van een knal schrikt. Dit heeft te maken met hoe gevoelig de hond is en wat hij in het verleden heeft meegemaakt. Indien jouw hond op de harde geluiden reageert zijn er een aantal dingen die je kunt doen om deze maand zo leuk mogelijk door te komen.

Vermijden van knallen

Omdat je nu begrijpt dat er tijdens zo’n knal een stressreactie in het lichaam kan optreden en dit kan gaan stapelen is het verstandig om plekken of tijdstippen waarop er de meeste knallen zijn te vermijden. Zo zorg je er zelf voor dat de kans zo klein mogelijk is dat het gaat stapelen. Weet je dat er bijvoorbeeld vaak rond 20 uur bij jou in de buurt geknald wordt, laat de hond dan eerder of later uit. Wat je vaak ziet is dat er meer knallen zijn als het donker is. Kies er dus voor om tijdens het licht de grote wandeling met je hond te lopen, zodat je ’s avonds alleen nog kleine plas/poeprondjes hoeft te lopen.

Leuke activiteiten ondernemen

De tegenhanger van een stressreactie is natuurlijk leuke activiteiten ondernemen. Als de hond vrolijk is, dan heeft hij weinig ruimte om te stressen. Dus kijk naar wat jouw hond leuk vind om te doen en ga dit in de december-maand wat vaker doen. Dit kan bijvoorbeeld samen naar het bos gaan, samen zoekspelletjes doen, vaker een kauwbot geven. Het maakt niet uit, als de hond het maar prettig vindt.

Vuurwerktraining met geluid

Voor vuurwerkangst zijn er eigenlijk twee verschillende trainingsmethoden. Je hoort ook vaak dat eigenaren de hond gaan trainen met behulp van een vuurwerk-CD. Dit kan goed helpen, maar ik sta hier wat wisselend tegenover. Tijdens de training wil je de hond laten wennen aan het geluid van het vuurwerk. Zet het geluid zo zacht dat de hond er niet op reageert. Dit betekent voor honden die bang zijn voor vuurwerk dat het geluid meestal uit staat. Daarna kan je het geluid 1 streepje harder zetten. Dan heb je verschillende opties: de hond reageert niet, de hond wordt wat alerter kijkt om zich heen en/of beweegt zijn oren of de hond wordt al bang. De hond mag alert zijn, maar niet angstig reageren. Het is belangrijk dat jij zelf niet reageert en verder gaat met waar je mee bezig was. Als de hond van alertheid weer naar geen reactie gaat en slaapt dus bijvoorbeeld verder, dan kun je heel rustig het volume steeds iets harder zetten. De hond went stapje voor stapje aan het steeds harder wordende geluid. Dit noemen we desensitisatie.

Waarom ik hier niet gelijk super enthousiast voor ben is omdat als het geluid te hard gezet wordt, de hond angstig kan worden en dus een stressreactie in het lichaam heeft. Dit wil je niet en zeker niet in december waar de hond het al lastig heeft. De knallen buiten zorgen er voor dat je de hond tussendoor wilt laten herstellen en als je dan binnen ook nog met de vuurwerk CD aan de slag gaat, dan heeft de hond helemaal geen kans meer om te herstellen. Wil je deze training toepassen, begin daar dan in februari mee.
Een ander nadeel van deze training is dat maar één van de drie zintuigen prikkelt. Vuurwerk bestaat vaak uit geluid, geur en soms ook licht. Honden die vaak de CD hebben gehoord, kunnen het ‘echte’ vuurwerk vaak goed onderscheiden van het vuurwerk op de CD.

Herconditioneren

Genoeg over desensitisatie. Zoals ik al vertelde zijn er twee verschillende trainingsmethoden. De andere methode noemen we met een moeilijk woord klassieke conditionering. Wat we hier willen doen is de waarde van de prikkel (knal) veranderen. Dit doen we door iedere keer dat er een knal is de hond die lekker of leuks aan te bieden. Hierdoor leert de hond dat een knal iets oplevert. De knal betekent dan niet meer ‘dat is eng’, maar ‘ik krijg wat lekkers of we gaan wat leuks doen’. Hiervoor is het belangrijk om de komende periode genoeg lekkers mee naar buiten te nemen. Is je hond niet gevoelig voor voerbeloningen, dan kun je zijn favoriete speeltje mee naar buiten nemen. Als er een knal is, ga dan met de hond spelen. Om het voer of het speeltje te kunnen gebruiken, zal je dit regelmatig buiten moeten gebruiken en juist ook als er geen knal is. Zo weet je hond dat hij buiten ook voer kan krijgen of kan spelen.

Hulpmiddelen

Naast de training en management zijn er vele hulpmiddelen voor honden met vuurwerkangst. Sommige hulpmiddelen kun je zelf toepassen, voor andere zul je een specialist moeten raadplegen.

Massage: Net zoals bij mensen kunnen honden ook ontspannen van een goede massage. Het voordeel van masseren is niet alleen dat het een fijn gevoel heeft, maar het helpt ook om hormonen zoals cortisol te verlagen. Dit is nou juist wat we willen. Je kunt zelf je hond al op een meer bewuste en andere manier aanraken. Masseren is totaal iets anders dan aaien. Wil je hier meer over leren? Dan verwijs ik je graag door naar een kynomasseur.

Relaxopet: Dit is een apparaat dat geluidsgolven uitzend. Dit kan zowel voor ons hoorbaar als niet-hoorbaar zijn. Honden hebben namelijk een groter bereik. De relaxopet heeft daarom ook een functie dat ze de geluiden uitzenden buiten het bereik van ons, maar binnen het bereik van de hond. De geluiden zorgen er voor dat de hond ontspant. Ik vind het belangrijk dat de eerste kennismaking met de relaxopet plaatsvindt op het moment dat de hond ook rustig is. Dus bijvoorbeeld ’s avonds als je tv aan het kijken bent of overdag als de hond toch al aan het slapen is. Dan kan de hond ook het geluid associëren met ontspanning en rust. Blijft de hond rustig liggen als de relaxopet aan wordt gezet, dan kun je hem in zetten voor situaties waarin de hond wat minder op zijn gemak is.

Feromonen: feromonen zijn geurstofjes. In het nest scheidt de moederhond feromonen uit. Deze feromonen zijn nagemaakt en hebben een rustgevend effect op honden. Er zijn middelen op de markt die de feromonen uitscheiden, zoals de Adaptil halsband en verstuiver.

Voedingssupplementen en andere middelen: Ook zijn er verschillende supplementen op de markt om de hond rustiger te krijgen zoals Zylkene, Telizen, Adaptil Express, Strezz (Phytonics), Relax of Rust Compositum, Puur Rust en Bach Rescue. Alle middelen hebben hun eigen werking met als doel de scherpe kantjes van de vuurwerkangst af te halen. Bij bijna al deze middelen is het nodig om hier op tijd mee te starten, voor het beste resultaat. Dit zijn allemaal middelen die vrij verkrijgbaar zijn. Het zijn ondersteunende middelen, dus verwacht niet dat je hond ineens niet meer reageert. De reactie zal minder zijn en de hersteltijd vooral wat afnemen.
Holistische praktijk voor dieren Den Hoek adviseert om vanaf 1 december Phytonics Strezz, vanaf 15 december Puur Nervositeit en de laatste dagen Terra of Bach Rescue Remedy in te zetten.

Medicatie: soms is ondanks alle voorzorgsmaatregelen de hond als de dood voor vuurwerk en alle harde knallen, in dat geval zou ik contact opnemen met jouw dierenarts om de mogelijkheden voor medicatie te bespreken. Momenteel zijn er twee producten geregistreerd voor vuurwerkangst bij honden dat is Sileo en Pexion. In het verleden zijn ook andere medicijnen gegeven aan honden met vuurwerkangst. Wil je weten of medicatie voor jouw hond een optie is? Ga dan op tijd naar de dierenarts. Wat ik wel belangrijk vindt om te vermelden is dat in het verleden ook spierverslappers zijn toegediend. Dit zorgt er voor dat een hond niet meer kan bewegen, maar nog wel alles mee krijgt. Dit is natuurlijk niet wat je als eigenaar wil. Dus kijk altijd wat voor soort medicatie je aan je hond geeft en laat je goed voorlichten door een dierenarts.

Bang voor knallen?